Η περίοδος της γαλουχίας αποτελεί μια φυσιολογική κατάσταση μεν, με αυξημένες θρεπτικές απαιτήσεις δε. Σύμφωνα με όλους του διεθνείς οργανισμούς, το μητρικό γάλα πρέπει να αποτελεί την αποκλειστική τροφή του βρέφους για τους 6 πρώτους μήνες της ζωής του, καθώς έτσι καλύπτονται ΟΛΕΣ οι ανάγκες του: ενέργεια, πρωτεΐνες, λίπη, υδατάνθρακες, βιταμίνες, μέταλλα και υγρά καλύπτονται μέσω του μητρικού γάλακτος. Αυτή η σχέση θρεπτικής αποκλειστικότητας είναι λογικό να εγείρει ερωτήματα και προβληματισμούς σχετικά με το πώς θα επιτευχθεί η βέλτιστη θρεπτική περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος και το κατά πόσο οι διατροφικές συνήθειες της μητέρας επηρεάζουν τη σύσταση του μητρικού γάλακτος. Παρακάτω, λοιπόν, θα συζητηθούν οι αλληλεπιδράσεις του τριγώνου ζωής: μητέρας, βρέφους και μητρικού γάλακτος.
Γιατί συνίσταται ο θηλασμός
Όπως πολύ εύστοχα έχει ειπωθεί, δεν θα έπρεπε καν να επιχειρηματολογεί κάποιος για την αναγκαιότητα του θηλασμού, αφού είναι επιταγή της φύσης.
Το μητρικό γάλα αποτελεί το ειδικό θρεπτικό κοκτέιλ με την ιδανική σύσταση για την κάλυψη του συνόλου των μεταβαλλόμενων θρεπτικών αναγκών του βρέφους, την ανάπτυξη και την θωράκιση της υγείας του για ΟΛΗ τη μετέπειτα ζωή του!
Πλεονεκτήματα μητρικού γάλακτος
- Οι πρωτεΐνες του μητρικού γάλακτος είναι ανώτερες ποιοτικά και πιο εύπεπτες από αυτές του αγελαδινού γάλακτος. Σε αντίθεση με την πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος, η κύρια πρωτεΐνη του μητρικού ΔΕΝ προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις.
- Οι υδατάνθρακες του μητρικού γάλακτος (κυρίως λακτόζη, και κάποιοι άλλοι ολιγοσακχαρίτες) επιδρούν θετικά στο εντερικό μικροβίωμα του βρέφους, ενισχύοντας τη λειτουργία του και προστατεύοντας από γαστρεντερίτιδες.
- Τα λιπίδια του μητρικού γάλακτος πέπτονται πιο εύκολα, ενώ το μητρικό γάλα αποτελεί τη μοναδική φυσική πηγή πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, που είναι καίριας σημασίας για την υγιή ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και της όρασης του βρέφους.
- Περιέχει πολυάριθμους παράγοντες που ενισχύουν την άμυνα του βρέφους. Τα αντισώματα, η λακτοφερίνη, η λυσοζύμη, οι κυτταροκίνες ΔΕΝ περιέχονται σε καμία έτοιμη φόρμουλα. Περιέχονται στο μητρικό γάλα και θωρακίζουν το βρέφος.
- Η σύσταση του είναι απόλυτα προσαρμοσμένη
στις ανάγκες του βρέφους και για αυτό είναι μεταβαλλόμενη!
- Το πρωτόγαλα (πρώτες μέρες θηλασμού) είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε πρωτεΐνες και προστατευτικούς παράγοντες σε σχέση με το ώριμο γάλα (μετά τις 10 πρώτες μέρες)
- Το γάλα στην αρχή του θηλασμού είναι πλούσιο σε λακτόζη και νερό, ώστε να βοηθά το βρέφος να ξεδιψά, και καθώς περνάει η ώρα το γάλα γίνεται πιο παχύρευστο και πιο πλούσιο σε λιπαρά.
- Το μητρικό γάλα μεταφέρει γεύσεις και αρώματα από τη διατροφή της μητέρας. Έτσι συντελεί στην εξοικείωση του βρέφους με τις τροφές που θα προστεθούν αργότερα στη ζωή του.
Οφέλη θηλασμού για το βρέφος
- Προστατεύει από το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό και προστατεύει από λοιμώξεις του γαστρεντερικού, αναπνευστικού συστήματος
- Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης γαστρεντερικών νοσημάτων αυτοάνοσης αιτιολογίας, όπως η κοιλιοκάκη, η ελκώδης κολίτιδα, και η νόσος Crohn.
- Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών
- Ευοδώνει τη βέλτιστη σωματική και διανοητική ανάπτυξη, και μάλιστα φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο δείκτη νοημοσύνης
- Συμβάλλει στην πρόληψη νοσημάτων στην ενήλικη ζωή, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά και κάποιες μορφές καρκίνου
- Ενισχύει το δεσμό μητέρας-βρέφους
Οφέλη θηλασμού για τη μητέρα
- Μειώνει την απώλεια αίματος μετά τον τοκετό και βοηθά στην ταχύτερη επαναφορά της μήτρας στο φυσιολογικό της μέγεθος
- Καθυστερεί μια νέα εγκυμοσύνη, μέσω της καθυστέρησης της εμμήνου ρύσεως. Έτσι μειώνονται και οι απώλειες σιδήρου
- Μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης επιλόχειας κατάθλιψης
- Μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών
- Προστατεύει την οστική πυκνότητα και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης
- Βοηθά στην απώλεια των κιλών της εγκυμοσύνης
Σε όλα τα παραπάνω μπορούν να προστεθούν και το οικονομικό όφελος για το νοικοκυριό, αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της εξοικονόμησης φυσικών πόρων και μείωσης της ρύπανσης.
Αλλάζουν οι θρεπτικές ανάγκες κατά τον θηλασμό;
Ο θηλασμός αποτελεί μία περίοδο αυξημένων θρεπτικών αναγκών για τη μητέρα. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ο οργανισμός της μητέρας εκτός όλων των άλλων λειτουργιών που θα επιτελούσε ούτως ή άλλως, παράγει και την τροφή που θα θρέψει το νεογνό. Επομένως, επιτελεί μία πρόσθετη λειτουργία, άρα προφανώς έχει πρόσθετες θρεπτικές ανάγκες. Με αυτό το δεδομένο απαντούν και οι μελέτες. Ουσιαστικά, στις θρεπτικές ανάγκες της γυναίκας σε αναπαραγωγική ηλικία προσθέτουν τις ανάγκες του παραγόμενου γάλακτος. Η συνολική παραγωγή μητρικού γάλακτος, όμως, εξαρτάται από το αν πρόκειται για αποκλειστικό θηλασμό και από την συνολική διάρκεια του θηλασμού. Ήδη, λοιπόν, υπάρχει μεγάλο περιθώριο ετερογένειας. Και για αυτό το λόγο δεν υπάρχουν τόσα πολλά δεδομένα για το ζήτημα αυτό, σε σύγκριση με τον όγκο των δεδομένων που υπάρχουν για την εγκυμοσύνη.
Πολλοί διεθνείς οργανισμοί έχουν συντάξει συστάσεις για την περίοδο του θηλασμού. Οι συστάσεις αυτές αφορούν αποκλειστικό θηλασμό κατά τους 6 πρώτους μήνες και θηλασμό με ταυτόχρονη εισαγωγή στέρεων τροφών κατά τους επόμενους έξι.
Όλοι οι οργανισμοί συμφωνούν ότι η περίοδος του αποκλειστικού θηλασμού αποτελεί περίοδο αυξημένων θρεπτικών αναγκών για την μητέρα, που συγκρίνονται με αυτές του τρίτου τριμήνου της κύησης! Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το νεογνό διπλασιάζει το βάρος του κατά τους 4 πρώτους μήνες ζωής!
Ενέργεια
Κατά μέσο όρο τα 100 ml γάλακτος έχει βρεθεί ότι προσδίδουν 67 kcal. Για την παραγωγή τους η μητέρα έχει δαπανήσει 85 kcal. Πρόκειται, λοιπόν, για μια διαδικασία αποδοτική κατά 80%. Καθόλου άσχημα!
Κατά το πρώτο εξάμηνο αποκλειστικού θηλασμού, η παραγωγή γάλακτος είναι περίπου 750 ml την ημέρα. Άρα, η πρόσθετη ενεργειακή δαπάνη για την θηλάζουσα είναι περίπου 500 kcal ημερησίως. Σε αυτό το ενεργειακό κόστος έχει υπολογιστεί ότι συμμετέχουν και οι αποθήκες λίπους που φορτίστηκαν στην εγκυμοσύνη, κατά 170 kcal ημερησίως. Επομένως, οι πρόσθετες ενεργειακές ανάγκες κατά το εξάμηνο αποκλειστικού θηλασμού ανέρχονται από 330-650 kcal (ανάλογα και με το παραγόμενο γάλα).
Κατά το δεύτερο εξάμηνο θηλασμού οι πρόσθετες ενεργειακές ανάγκες ανέρχονται σε περίπου 400 θερμίδες.
Πρωτεΐνη
Οι περισσότεροι οργανισμοί συστήνουν αύξηση της προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης κατά 15-21 γραμμάρια ημερησίως.
Υδατάνθρακες και λίπη
Δεν υπάρχει σύσταση για αύξηση της πρόσληψης.
Υγρά
Μην τα ξεχνάτε! Αύξηση πρόσληψης με βάση το παραγόμενο γάλα, δηλαδή σίγουρα κατά 750 ml (3 ποτήρια) ημερησίως
Φυλικό οξύ
Αύξηση πρόσληψης κατά 150 μg ημερησίως
Ιώδιο
Αύξηση πρόσληψης κατά 150 μg ημερησίως
Σίδηρος
Οι ανάγκες σε σίδηρο μειώνονται λόγω της καθυστέρησης της επανέναρξης της εμμήνου ρύσεως.
Η αγωνία που διακατέχει όλες τις θηλάζουσες και το άμεσο περιβάλλον τους είναι να τρώνε πολύ για να παράξουν γάλα. Ως ένα σημείο έχουν δίκιο. Οι απαιτήσεις είναι αυξημένες, χωρίς ωστόσο να διπλασιάζονται! Δεν χρειάζεται δηλαδή να τρώνε για 2, αλλά 2 φορές πιο θρεπτικά.
Επίσης, επαρκές και θρεπτικό γάλα θα παράξουν ακόμα και στην περίπτωση που δεν καλύπτουν τις αυξημένες απαιτήσεις.
Η φύση καθιστά δυνατό ακόμα και σε ακραίες συνθήκες υποσιτισμού να παράγεται κατάλληλο και επαρκές γάλα, αρκεί η θηλάζουσα να είναι επαρκώς ενυδατωμένη.
Σκεφτείτε ότι εκατομμύρια γυναίκες μη προνομιούχες που ζουν υποσιτισμένες κάτω από το όριο της φτώχιας παράγουν επαρκές και θρεπτικό μητρικό γάλα.
Ο θηλασμός είναι μια διαδικασία προσφοράς και ζήτησης. Όσο μια γυναίκα θηλάζει τότε θα παράγει γάλα.
Αυτό που γίνεται στην περίπτωση μη κάλυψης των αυξημένων αναγκών είναι η εξάντληση των θρεπτικών αποθεμάτων της μητέρας, καθώς επίσης και η μειωμένη περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος σε κάποια μικροθρεπτικά συστατικά.
Ποια συστατικά του μητρικού γάλακτος επηρεάζονται από τη διατροφή της μητέρας;
Στην ουσία οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η διατροφή της μητέρας επηρεάζει τη συγκέντρωση διάφορων βιταμινών. Η επίδραση της διατροφής της θηλάζουσας στο ενεργειακό περιεχόμενο ή το περιεχόμενο του γάλακτος σε μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεϊνες, λίπη, υδατάνθρακες) είναι μικρή. Συγκεκριμένα, η πρόσληψη των παρακάτω συστατικών από τη μητέρα, αντικατοπτρίζεται στα επίπεδα της συγκέντρωσής τους στο μητρικό γάλα:
- Βιταμίνη Α (σημαντική για το ανοσοποιητικό και την όραση)
- Βιταμίνη D (ανάπτυξη σκελετού, ανοσοποιητικό)
- Βιταμίνη Κ (πήξη αίματος)
- Βιταμίνη C (σύνθεση συνδετικού ιστού, προστασία από λοιμώξεις)
- Σύμπλεγμα βιταμινών Β (εκτός του φυλικού οξέως) (παραγωγή ενέργειας, λειτουργία νευρικού συστήματος, σύνθεση ερυθρών αιμοσφαιρίων)
- Ιώδιο (σύνθεση θερεοειδικών ορμονών, σωματική και διανοητική ανάπτυξη)
- Λιπαρά οξέα (όχι η συνολική τους ποσότητα, αλλά η σύσταση) (κυρίως τα Ω-3 απαραίτητα λιπαρά οξέα που δεν συντίθενται από το σώμα όπως το DHA και το EPA)
- Ολιγοσακχαρίτες (επιδρούν στο εντερικό μικροβίωμα)
- Φυτοχημικά κυρίως λουτείνη και πολυφαινόλες (λουτείνη: όραση και ανάπτυξη εγκεφάλου, πολυφαινόλες: αντιοξειδωτική προστασία)
Πώς πρέπει να τρώει η θηλάζουσα
Οι αυξημένες ενεργειακές και θρεπτικές απαιτήσεις κατά την περίοδο του θηλασμού υπαγορεύουν την ανάγκη για ισορροπημένη, θρεπτικά πλήρη διατροφή για την υγεία της θηλάζουσας, τη σύσταση γάλακτος και την υγεία του βρέφους.
Ουσιαστικά, η θηλάζουσα χρειάζεται να εντάξει στη διατροφή της ΟΛΕΣ τις ομάδες τροφίμων καθώς έχει ανάγκη να τρώει 2 φορές πιο θρεπτικά!
Άρα σε καμία περίπτωση δεν συνιστώνται αποκλεισμοί ομάδων τροφίμων. Συστάσεις να μην καταναλώνονται όσπρια, πράσινα λαχανικά, γαλακτοκομικά δεν αναφέρονται από κανένα διεθνή οργανισμό. Ακόμα και για τα κοινά αλλεργιογόνα (πρωτεΐνη αγελαδινού γάλακτος, αυγό, ξηροί καρποί) δεν υπάρχει σύσταση αποκλεισμού τους, διότι η κατανάλωση τους από την μητέρα δεν αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών στο βρέφος. Ίσα ίσα που ο θηλασμός από μόνος του μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργιών. Σε περίπτωση εμφάνισης ανεπιθύμητων συμπτωμάτων, ωστόσο, συμβουλεύεστε τον παιδίατρο σας.
Συμπερασματικά, οι αρχές της ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής ισχύουν και στην περίπτωση της θηλάζουσας. Συστήνεται η μείωση της πρόσληψης τυποποιημένων τροφίμων και η προτίμηση φρέσκων φρούτων και λαχανικών, σιτηρών ολικής άλεσης, γαλακτοκομικών, λευκού και κόκκινου κρέατος, ψαριών, υγιεινών λιπών (ελαιόλαδο), οσπρίων και αμυλούχων τροφίμων.
Τρόφιμα και ομάδες τροφίμων κλειδιά για τη διατροφή της θηλάζουσας
Ψάρια: όπως εξηγήθηκε παραπάνω η περιεκτικότητα του γάλακτος σε Ω-3 καθορίζεται από τα επίπεδα τους στον οργανισμό της θηλάζουσας. Επομένως, συστήνεται η κατανάλωση ψαριών τουλάχιστον 2 φορές την βδομάδα για να εξασφαλιστεί η πρόσληψη των απαραίτητων Ω-3 λιπαρών οξέων. Τα Ω-3 συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του βρέφους. Καλό είναι ωστόσο, να αποφεύγονται ψάρια όπως ο σολομός, ο τόνος, ο ξιφίας και να προτιμώνται ψάρια όπως η σαρδέλα, το σκουμπρί, ο μπακαλιάρος, και ο γαύρος.
Φρούτα και λαχανικά: θα προσφέρουν τους ολιγοσακχαρίτες που είναι απαραίτητοι για το εντερικό μικροβίωμα του βρέφους και, άρα, για την ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού και του ανοσοποιητικού του συστήματος. Επίσης, είναι βόμβα βιταμινών και φυτοχημικών συστατικών, η περιεκτικότητα των οποίων στο μητρικό γάλα εξαρτάται από την πρόσληψη της μητέρας.
Σιτηρά ολικής: είναι κύρια πηγή των περισσότερων βιταμινών του συμπλέγματος Β
Ειδική μνεία γίνεται για την βιταμίνη D: Γνωρίζουμε ότι τα επίπεδα της εξαρτώνται κυρίως από τη σύνθεση της στην επιδερμίδα (με την συνδρομή της ηλιακής ακτινοβολίας) και όχι από τη διαιτητική της πρόσληψη. Επίσης, γνωρίζουμε ότι ανεπαρκή επίπεδα στον πληθυσμό είναι πλέον πολύ συχνά. Τέλος, γνωρίζουμε ότι τα επίπεδα της στο μητρικό γάλα εξαρτώνται από αυτά της μητέρας. Για όλους αυτούς τους λόγους η μητέρα είναι σημαντικό να παρακολουθεί τα επίπεδα βιταμίνης D και φυσικά να καταφεύγει στη χρήση συμπληρωμάτων όταν αυτό είναι απαραίτητο.
Άτομα που αποφεύγουν ομάδες τροφίμων (πχ vegan, ή άτομα που δεν καταναλώνουν γλουτένη) καλό είναι να συμβουλευτούν το γιατρό και το διαιτολόγο τους για το πώς θα καλύψουν τις ανάγκες τους στα επίφοβα για έλλειψη θρεπτικά συστατικά.
Ποιοι άλλοι παράγοντες επηρεάζουν τη σύσταση του μητρικού γάλακτος;
Όπως είδαμε η σύσταση του μητρικού γάλακτος είναι ειδικά φτιαγμένη για την κάλυψη των αναγκών του βρέφους, μεταβάλλεται και σε κάποιο βαθμό επηρεάζεται από τη διατροφή της θηλάζουσας.
Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τη σύνθεση του μητρικού γάλακτος είναι η συνολική διατροφική κατάσταση της θηλάζουσας και η σύσταση σώματός της. Συγκεκριμένα, σε πρόσφατη μελέτη φάνηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ βάρους και λιπώδους μάζας της θηλάζουσας, με το ενεργειακό και πρωτεϊνικό περιεχόμενο του μητρικού γάλακτος. Αυτό συμφωνεί με ευρήματα μελετών που έδειξαν υψηλούς ρυθμούς αύξησης των βρεφών που θήλαζαν μητέρες παχύσαρκες σε σχέση με εκείνες φυσιολογικού σωματικού βάρους.
Μάλιστα, ένα άλλο εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι το φύλο του βρέφους επηρεάζει τη σύσταση του γάλακτος! Έχει φανεί ότι το μητρικό γάλα που θρέφει αγόρια, έχει ελαφρώς υψηλότερη περιεκτικότητα σε λίπος και ενέργεια σε σχέση με αυτό των κοριτσιών!
Χρειάζεται να αποφεύγονται κάποια τρόφιμα κατά τη γαλουχία;
Η θηλάζουσα θα πρέπει να αποφεύγει την κατανάλωση αλκοόλ μιας και μειώνει την παραγωγή γάλακτος, και μέρος αυτού περνάει στο γάλα. Καλό είναι να περιορίζεται η κατανάλωση καφεΐνης γιατί μπορεί να φέρει αναστάτωση στο βρέφος. Οι περισσότεροι οργανισμοί θεωρούν ασφαλή την κατανάλωση 1-2 φλιτζανιών καφέ. Επίσης, η κατανάλωση πικάντικων τροφών και σκόρδου πρέπει να αποφεύγεται γιατί αλλάζει τη γεύση του γάλακτος. Τέλος θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση μεγάλων ψαριών όπως ο σολομός, ο ξιφίας, ο τόνος και να ενισχύεται η κατανάλωση μικρών, για να περιορίζεται η πιθανότητα πρόσληψης βαρέων μετάλλων, όπως ο υδράργυρος, από το βρέφος. Επίσης, έχει βρεθεί ότι η μέντα και ο δυόσμος μειώνουν την ποσότητα παραγόμενου γάλακτος. Η θηλάζουσα δεν χρειάζεται να αποφεύγει κάποιο άλλο τρόφιμο εκτός και αν δεν της αρέσει, αν υπάρχει ιστορικό αλλεργίας, ή κάποιος άλλο ιατρικός περιορισμός.
Θηλασμός και μείωση βάρους
Ένα ζήτημα που απασχολεί τις γυναίκες είναι η μείωση του βάρους που συσσωρεύθηκε κατά την εγκυμοσύνη. Από την άλλη, υπάρχει η ανασφάλεια ότι αν θηλάζουν δεν μπορούν να κάνουν ρυθμίσεις στη διατροφή τους γιατί αυτές θα οδηγήσουν σε μείωση της παραγωγής του γάλακτος. Για τις θηλάζουσες, ωστόσο, ισχύουν οι βασικές αρχές που ισχύουν και για όλες τις γυναίκες. Εφόσον θέλουν να μειώσουν το βάρος τους χρειάζεται οι θερμίδες που προσλαμβάνουν να είναι λιγότερες από αυτές που καταναλώνουν. Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς δεν υπάρχει κάποια αντένδειξη γι αυτό, αρκεί ο θηλασμός να έχει εδραιωθεί και ο περιορισμός των θερμίδων να είναι μέτριος (της τάξεως των 500 kcal). Αν σας θυμίζει κάτι αυτό το νούμερο έχετε δίκιο. Αντιστοιχεί στην ενεργειακή δαπάνη του θηλασμού. Επομένως, αν μία θηλάζουσα προσλαμβάνει όσες θερμίδες θα προσλάμβανε για να διατηρεί σταθερό το βάρος της, στην περίπτωση που θηλάζει αποκλειστικά θα παρατηρεί μία ήπια μείωση βάρους, λόγω της ενεργειακής δαπάνης του θηλασμού!
Βέβαια, η πραγματικότητα μπορεί να είναι πιο περίπλοκη από ότι οι υπολογισμοί σε ένα χαρτί. Η μειωμένη δραστηριότητα της θηλάζουσας, οι αλλαγές στον ύπνο και την καθημερινότητα της γενικότερα, μπορεί να δημιουργούν εμπόδια στον κατάλληλο προγραμματισμό και οργάνωση που “απαιτεί” μια προσπάθεια απώλειας βάρους. Για αυτό χρειάζεται υπομονή και αποδοχή της νέας κατάστασης, γνωρίζοντας ότι ο θηλασμός μάλλον είναι βοηθός στη ρύθμιση βάρους. Τα ερευνητικά δεδομένα συγκλίνουν στο ότι η μείωση των κιλών της εγκυμοσύνης συνδέεται με τη διάρκεια του θηλασμού. Με άλλα λόγια όσο περισσότερο θηλάσει μια γυναίκα τόσο πιθανότερο είναι να απαλλαγεί από τα κιλά της εγκυμοσύνης! Από την άλλη, η υπερβολική αύξηση βάρους κατά την κύηση, και η προ υπάρχουσα παχυσαρκία αυξάνουν τις πιθανότητες για την εδραίωση του επιπλέον βάρους της κύησης.
Συμπερασματικά, σε ότι αφορά στην απώλεια των κιλών της κύησης ισχύουν οι ίδιοι κανόνες, μόνο που θα πρέπει να εφαρμοστούν σε μία άλλη βάση. Ο θηλασμός είναι μία συνθήκη που συντελεί στη ρύθμιση βάρους και μάλιστα όσο περισσότερο διαρκεί, τόσο περισσότερο βοηθά. Αντίθετα, η υπερβολική αύξηση βάρους κατά την κύηση αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια μείωσης βάρους της θηλάζουσας.
Εφόσον έχει εδραιωθεί ο θηλασμός, η θηλάζουσα μπορεί να ρυθμίσει τη διατροφή της ώστε να επιτυγχάνει ένα μέτριο θερμιδικό έλλειμμα έχοντας την ασφάλεια ότι αυτό δεν επηρεάζει την πορεία του θηλασμού.
Συμπέρασμα
Το μητρικό γάλα είναι ένα δώρο της φύσης για το βρέφος, τη μητέρα και τη μεταξύ τους σχέση. Αποτελεί την ιδανική, φυσική και πάντα φρέσκια τροφή που εξασφαλίζει τη βέλτιστη σωματική και νοητική ανάπτυξη, προστατεύοντας από λοιμώξεις και αλλεργίες. Βοηθά την μητέρα να επανέλθει ταχύτερα στην πρότερη κατάσταση σωματικού βάρους και τη θωρακίζει έναντι κάποιων μορφών καρκίνου. Η φύση έχει προικίσει τη θηλάζουσα με την ικανότητα του θηλασμού, ακόμα και σε ακραίες συνθήκες υποσιτισμού. Για αυτό δεν υπάρχει κανένας λόγος αγωνίας: Το βρέφος θα τραφεί επαρκώς εφόσον εδραιωθεί ο θηλασμός. Με αυτό το δεδομένο μπορεί να κάνει και ένα δώρο στον εαυτό της, φροντίζοντας τη διατροφή της. Με αυτό τον τρόπο προστατεύει τα θρεπτικά της αποθέματα και απογειώνει την ήδη υψηλή θρεπτική αξία του παραγόμενου γάλακτος.
Μπελέκος Βασίλης, ΜSc
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Βιβλιογραφία
- Εθνικός Διατροφικός Οδηγός για τις Γυναίκες (2014)
- Bzikowska-Jura A. et al. Maternal Nutrition and Body Composition During Breastfeeding: Association with Human Milk Composition Nutrients (2018); 10(10): 1379
- Verduchi E. et al. The triad Mother- Breast milk- Infant as predictor of future health a narrative review. Nutrients (2021); 13 (2): 486
- Bravi F. et al. Dietary patterns of breastfeeding mothers and human milk composition: Data from the Italian MEDIDIET Study. Nutrients (2021); 13 (5): 1722
- Marshal NE. et al. The importance of nutrition in pregnancy and lactation: lifelong conequences. American Journal of Obstetrics and Gynecology (2022); 226 (5): 607-632